ในยุคที่ปัญญาประดิษฐ์กลายเป็นผู้ช่วยครู นักเรียน และผู้บริหารการศึกษา การ “พูดให้ AI เข้าใจ” คือทักษะที่สำคัญไม่แพ้การใช้เทคโนโลยีใด ๆ และหัวใจสำคัญของการสื่อสารกับ AI ก็คือ การเขียน Prompt ให้มีบริบทชัดเจน
หลายคนพบว่าคำตอบจาก AI ไม่ตรงกับที่ต้องการ ทั้งที่ตั้งคำถามไว้แล้ว เหตุผลหลักคือ AI ไม่สามารถ “เดาเจตนา” เหมือนมนุษย์ได้ หากเราไม่ใส่ข้อมูลพื้นฐาน หรือ “บริบท” ลงใน Prompt AI ก็อาจเข้าใจผิดหรือสร้างคำตอบคลาดเคลื่อนได้
บทความนี้จะพาคุณเรียนรู้ เทคนิคการเขียน Prompt ที่ช่วยให้ AI เข้าใจบริบทได้ชัดเจนยิ่งขึ้น พร้อมตัวอย่างจริงในวงการศึกษา เช่น การเขียนแผนการสอน การออกแบบกิจกรรม และการสร้างสื่อให้ตรงกลุ่มเป้าหมาย
🔍 บริบท (Context) คืออะไรใน Prompt?
บริบท คือข้อมูลพื้นฐานที่ช่วยให้ AI “เข้าใจสถานการณ์” ก่อนให้คำตอบ เช่น:
- ใครคือผู้ใช้? (ครู, นักเรียน, ผู้ปกครอง)
- ระดับชั้น/กลุ่มเป้าหมายคือใคร?
- ใช้ในโอกาสใด? (การสอน, ประเมิน, ทำสื่อ)
- ต้องการผลลัพธ์แบบไหน? (ข้อความ, บทเรียน, ใบงาน)
🧠 เทคนิคการเขียน Prompt ให้ AI เข้าใจบริบท
✅ 1. ระบุ “บทบาท” ของผู้ใช้
ตัวอย่าง: “ฉันเป็นครู ป.5 สอนในโรงเรียนชนบท นักเรียนหลากหลายวัฒนธรรม…”
การระบุบทบาททำให้ AI เลือกสำนวนและระดับภาษาได้เหมาะสม
✅ 2. ระบุ “กลุ่มเป้าหมาย” ให้ชัดเจน
ตัวอย่าง: “ขอใบงานภาษาไทยสำหรับนักเรียน ป.3 ที่อ่านช้าและมีปัญหาด้านการเขียน”
กลุ่มเป้าหมายที่ชัดเจนช่วยให้เนื้อหาสอดคล้องกับผู้เรียน
✅ 3. ระบุ “รูปแบบและผลลัพธ์ที่ต้องการ”
ตัวอย่าง: “ขอสรุปบทเรียนในรูปแบบ Mind Map ความยาวไม่เกิน 300 คำ”
การใส่ผลลัพธ์ที่คาดหวังช่วยลดการลองผิดลองถูก
✅ 4. ใช้ภาษาเป็นมิตรแต่เจาะจง
หลีกเลี่ยง: “ช่วยอธิบายเรื่องวิทยาศาสตร์”
ควรใช้: “อธิบายเรื่องวัฏจักรน้ำให้เด็ก ป.4 ฟังเข้าใจง่าย พร้อมตัวอย่างในชีวิตประจำวัน”
🎓 ตัวอย่าง Prompt พร้อมบริบทในงานสอน
“ฉันเป็นครูภาษาไทย ป.6 โรงเรียนในพื้นที่ชนบท นักเรียนใช้ภาษาถิ่นในชีวิตประจำวัน
ขอแผนการสอนเรื่องคำราชาศัพท์ 1 คาบ เน้นการเชื่อมโยงกับภาษาท้องถิ่น พร้อมกิจกรรมแบบ Active Learning”
ผลลัพธ์ที่ได้: AI จะสร้างแผนการสอนที่สอดคล้องกับพื้นที่ วัฒนธรรม และระดับนักเรียนได้ดีขึ้นมาก
💡 ข้อดีของการใส่บริบทใน Prompt
- ได้คำตอบที่ตรงประเด็น
- ลดการแก้ไขหรือพิมพ์คำสั่งซ้ำ
- ทำให้ AI เหมือน “เพื่อนร่วมสอน” มากกว่าหุ่นยนต์
📚 แหล่งอ้างอิง
- OpenAI. (2023). Prompt Engineering Guide
https://platform.openai.com/docs/guides/prompt-engineering - Google DeepMind. (2024). Effective Prompt Design
https://deepmind.google - Anthropic. (2023). Prompting for Contextual Understanding
https://www.anthropic.com - Stanford HAI. (2023). How to Teach AI to Understand Your Needs
https://hai.stanford.edu - Microsoft Education. (2023). AI in the Classroom: Prompting Best Practices
https://education.microsoft.com
