ในยุคที่ปัญญาประดิษฐ์ (AI) กลายเป็นผู้ช่วยคนสำคัญของครู นักเรียน และบุคลากรทางการศึกษา การเรียนรู้วิธี “สื่อสารกับ AI” จึงเป็นทักษะใหม่ที่จำเป็นอย่างยิ่ง และหนึ่งในคำสำคัญที่เราได้ยินบ่อยขึ้นเรื่อยๆ ก็คือคำว่า “Prompt”
Prompt ไม่ใช่เพียงแค่การพิมพ์คำถามใส่ระบบ AI เท่านั้น แต่คือ “คำสั่งที่ชัดเจน มีบริบท และมีเป้าหมาย” ที่ช่วยให้ AI เข้าใจสิ่งที่เราต้องการได้ตรงจุด ยิ่งเราเขียน Prompt ได้ดีเท่าไหร่ ผลลัพธ์ที่ได้จาก AI ก็ยิ่งมีคุณภาพและนำไปใช้ได้จริงมากขึ้นเท่านั้น
ครูที่สามารถออกแบบ Prompt ได้ดี จะสามารถใช้ AI ช่วยสร้างแผนการสอน ข้อสอบ ใบงาน หรือแม้แต่บทเรียนที่เหมาะสมกับนักเรียนในแต่ละกลุ่มเป้าหมายได้อย่างมีประสิทธิภาพ เช่นเดียวกับนักเรียนที่สามารถฝึกเขียน Prompt เพื่อใช้ AI เป็นเครื่องมือเรียนรู้แบบ Personalized Learning
🔍 Prompt คืออะไร?
Prompt หมายถึง ข้อความหรือคำสั่งที่ผู้ใช้ป้อนเข้าสู่ระบบ AI เช่น ChatGPT, Gemini, หรือ Claude เพื่อให้ AI สร้างคำตอบตามความต้องการของผู้ใช้
Prompt อาจเป็นได้ทั้งคำถาม คำขอ หรือคำสั่งเฉพาะ เช่น
“ช่วยสรุปบทเรียนเรื่องระบบสุริยะให้เหมาะสำหรับนักเรียน ป.5”
Prompt ที่เขียนดีควรประกอบด้วย:
- บริบท (Context)
- กลุ่มเป้าหมาย
- ความชัดเจนของคำสั่ง
- ผลลัพธ์ที่ต้องการ
🧠 AI ทำงานกับ Prompt อย่างไร?
เมื่อผู้ใช้พิมพ์ Prompt เข้าไป AI จะ:
- วิเคราะห์คำสั่ง ด้วยโมเดลภาษา (Language Model)
- จับบริบทและรูปแบบ ของภาษาที่ผู้ใช้ต้องการ
- สร้างคำตอบ โดยอิงจากข้อมูลที่เรียนรู้ไว้ (เช่น ข้อมูลก่อนปี 2023 สำหรับ GPT-3.5)
- นำเสนอผลลัพธ์ อย่างมั่นใจ แม้บางครั้งอาจเกิดความคลาดเคลื่อน (ดูหัวข้อ AI Hallucination)
🎓 ตัวอย่าง Prompt ในการศึกษา
📌 ตัวอย่างที่ 1: ครูสร้างแผนการสอน
“ฉันเป็นครูประถม สอน ป.6 ขอแผนการสอนเรื่องคำนามภาษาไทย 2 คาบเรียน พร้อมกิจกรรมแบบ Active Learning และแบบฝึกหัดท้ายบท”
📌 ตัวอย่างที่ 2: นักเรียนใช้ AI ช่วยสรุปบทเรียน
“สรุปเนื้อหาเรื่องพลังงานแสงอาทิตย์สำหรับรายงานวิทยาศาสตร์ ป.5 ความยาวไม่เกิน 300 คำ”
📌 ตัวอย่างที่ 3: ผู้บริหารวิเคราะห์ข้อมูล
“ช่วยสรุปรายงานการเข้าเรียนของนักเรียนประถม 3 ห้องเรียนย้อนหลัง 3 เดือน และแนะนำแนวทางปรับปรุง”
✅ เคล็ดลับการเขียน Prompt ให้ AI เข้าใจคุณ
- ระบุระดับชั้น / กลุ่มเป้าหมายให้ชัดเจน
- ใช้ภาษาธรรมดาแต่เจาะจง
- ไม่ใช้คำสั่งคลุมเครือ เช่น “เขียนแผนการสอน” → ควรเพิ่มรายละเอียด
- ถ้าต้องการงานเฉพาะ เช่น “บทเรียนแบบเกม” หรือ “สไตล์วิดีโอสั้น” ให้ระบุลงไป
📚 แหล่งอ้างอิง
- OpenAI. (2023). How to write effective prompts for ChatGPT.
https://help.openai.com - Google DeepMind. (2024). Prompt Engineering: A guide for educators.
https://deepmind.google - Anthropic. (2023). Claude Prompting Best Practices.
[https://www.anthropic.com/index/prompting] - Harvard University – Berkman Klein Center. (2023). AI & Education: How prompts shape learning outcomes
[https://cyber.harvard.edu] - Microsoft Education. (2023). Prompting AI for classroom success
[https://education.microsoft.com]
หากอาจารย์ต้องการเวอร์ชัน HTML, Infographic หรือ Poster แนะนำ Prompt สำหรับครูและนักเรียนก็แจ้งได้เลยครับ 😄
พร้อมจะต่อในหัวข้อใดเป็นบทความต่อไปครับอาจารย์?
